Veilig, veiliger, veiligst.
Nemen we bij wijze van concreet geval eens de evolutie van de verkeersveiligheid op een kruispunt. Naarmate het autoverkeer toenam ontstond de noodzaak om de kruispunten veiliger te maken. Aanvankelijk plaatste men verkeersborden die de automobilisten waarschuwden dat ze een kruispunt naderden en werd de voorrangsregel ingevoerd.
Maar die regel en de verkeersborden volstonden niet. Er kwamen allerlei obstakels voor de snelrijder: versmallingen, verhogingen en een slalomparcours. Op de weg die geen voorrang had kwam een groot ‘STOP’ teken. Door al die verschillende borden verwaterde de dwingende boodschap en hadden ze alleen nog belang na een ongeval, als het te laat was.
Ondanks die borden gebeurden er nog altijd ongelukken en de bevolking riep moord en brand. Hoeveel doden moeten er nog vallen, mijnheer de minister, vooraleer u daar iets zult aan doen? Er kwamen dus verkeerslichten. Groen en Rood, zo zou het toch wel voor iedereen duidelijk zijn? Helaas zo bleek. Er waren nog altijd onverlaten die het rode licht niet respecteerden. En ze reden ook nog altijd te snel.
Opnieuw was de overheid de zondebok en ja, er kwamen flitspalen, die zouden zorgen dat niemand nog ongestraft door het rood licht kon rijden of de snelheid niet zou respecteren. Maar toen bleek dat er geen camera in die palen zat of dat het filmpje niet regelmatig werd vernieuwd. Erger nog, de flitscamera’s werden gesaboteerd en dus kwam er een tweede paal met een veiligheidscamera om de saboteur te kunnen pakken.
Tussen al die borden werd het moeilijk om nog de wegwijzers te vinden. Temeer daar ieder zichzelf respecterend bedrijf eiste om bij elk kruispunt binnen een straal van drie kilometer, ook een wegwijzer naar zijn zaak te mogen plaatsen. En ja, die oudere bestuurder had moeite om zijn weg te vinden in het oerwoud van verkeersborden en wegwijzers. Agressief werden ze achter hem toen hij stilstond om het eens ‘op zijn gemak’ uit te zoeken. Een nieuw gevaar op de weg. Hallo, minister, wanneer gaat u dáár iets aan doen? Utopia.
In afwachting keken we eens over de grenzen.
In Rome kan het anders
Rome! Wie daar een jaar kan rijden zonder brokken te maken, verdient een medaille.
Claxonneren is voor de Italianen een liefdesverklaring, geen doodsbedreiging zoals in Brussel. Het is wennen, maar eenmaal gewend, werkt het. Iedereen een beetje gladiator. Met veel minder ergernis dan in Brussel. Wie in Rome leerde rijden, lacht met die macho’s in de Brusselse tunnels.
Rome is een verkeersjungle, maar de beesten zijn er veel minder agressief dan de opgefokte Belgen die nergens tijd voor hebben. In Rome hebben ze onnoemelijk veel politieagenten. Een politieman mag daar wel gezien worden. Met zijn ‘haute couture’ cape van Pierre Cardin. Voor snedige interventies zijn er de ‘special forces’ die in opgefokte Alfa Romeo’s en Ferrari’s door de straten scheuren. Eénrichtingsverkeer wordt dan facultatief.
Zouden er in Rome veel meer ongelukken zijn dan in Brussel? Een ding weet ik wel zeker, daar zijn meer auto’s met builen en blutsen maar veel minder stresstoestanden en hartinfarcten. Mensen van hier, doe eens een schepje Romeins bloed in jullie adrenaline.
Zouden we dat ook bij ons kunnen doen? Verkeersagenten terug invoeren in plaats van al dat flitsgedoe? Dat het trager zou gaan? En dan? Nu spoeden we ons van file naar file.
Begint (en eindigt) de verantwoordelijkheid van de overheid niet met het te voorzien van degelijke en goed onderhouden auto-, fietswegen en voetpaden? Met duidelijke signalisatie en eenvoudige verkeersregels? Mochten ze dat doen in functie van de noden in plaats van dikke boeken vol regeltjes die niemand leest maar toch verondersteld wordt te kennen, dan zouden ze een waardevolle bijdrage geleverd hebben tot de verkeersveiligheid.
Is het ondenkbaar dat politici de moed zouden hebben om te zeggen wat iedereen weet: dat verkeersonveiligheid en -ongevallen niets te maken hebben met te weinig of verkeerde verkeersregels maar alles met het toenemend ongepast en agressief gedrag van de automobilisten, motorrijders, fietsers én voetgangers.
Zouden politici de moed kunnen opbrengen om minder maar duidelijkere regels te voorzien en meer verantwoordelijkheid voor de overtreder? Veel van de bestaande regels maken het verkeer nauwelijks veiliger, alleen moeilijker. Ze zorgen vooral voor ergernis. Én voor een onuitputtelijke stroom inkomsten die noodzakelijk zijn voor ‘meer staat’. Het laatste weetje dat ik hoorde was de aankondiging dat er nu ook in Wallonië meer dan duizend snelheidsmeters staan. Alleen zijn er meer dan zeshonderd waarop men enkel de snelheid kan aflezen; rood wanneer men te rap rijdt, groen wanneer men braaf is. Niks boete en geen inkomsten. Waarom kan dat ‘minder staat’ in Vlaanderen niet?
Zou het niet veel efficiënter zijn – op langere termijn - om de veroorzakers van de verkeersongevallen op te voeden. Maak een rijbewijs moeilijker om krijgen. Niet enkel gebaseerd op de kennis van de verkeersregels, maar pas na een degelijke praktijkervaring gedurende een langere periode. Er bestaan veel concrete mogelijkheden en het zou de verkeersveiligheid zeker ten goede komen.
Mensen die om actie roepen? Pak de overtreders aan in plaats van nog maar eens iedereen te straffen met nieuwe beperkingen. Hardleerse brokkenrijders vragen om op een afschrikwekkende manier aangepakt te worden. Houd het menselijk voor wie eens over de schreef gaat. Zij zijn niet het grootste probleem.
Dames en heren politici, stop nu eens om naar het pijpen te dansen van mensen die in een staat van enorme emotionaliteit, gerechtigheid eisen. U treft geen schuld, tenminste als u zou zorgen voor een degelijke infrastructuur voor automobilisten fietsers en voetgangers. Daar ligt nog een heel eind te gaan maar u kan dat. Daarom moet dat uw belangrijkste opdracht zijn.
