Hoffelijk zijn, is in de eerste plaats respect hebben voor de geldende regels.
Beschaafdheid
Plichtsbesef
Omdat onaangepast gedrag de oorzaak is van een groot deel van de ongevallen, moet jong en oud opnieuw leren om de publieke ruimte te delen, zodat die geen plaats van competitie, maar wel van harmonie is.
Hoera! Naast wetten en decreten, ministeriële besluiten, omzendbrieven en andere reglementen blijkt dit land ook over codes te beschikken. Ikfietshoffelijk punt bee ee.
Daarop 15 regels die meteen door alle wieler- en andere toeristenfederaties werden onderschreven. Dat is makkelijk. Er staat namelijk niets in die code die al niet eerder ergens anders is neergepend.
Ik fiets hoffelijk.
Ik heb respect voor andere weggebruikers.
Ik volg de verkeersregels.
Ik respecteer de voorrangsregels.
Ik breng andere weggebruikers niet in gevaar.
Als ik andere fietsers, voetgangers, skeelers, joggers, dienstwagens van de waterwegbeheerder,… tegenkom, snij ik hen de weg niet af, maar wacht ik rustig tot ik voorbij kan.
Ik laat weten dat ik er aan kom door gebruik te maken van mijn fietsbel.
Ik kijk goed en ver voor me uit, zodat ik kan anticiperen op mogelijke hindernissen.
Ik hou me aan de maximale snelheid.
Ik pas mijn snelheid aan de omstandigheden aan.
Als getraind fietser vermijd ik zoveel mogelijk de tijdstippen waarop tragere weggebruikers op het jaagpad of fietspad onderweg zijn.
Ik vertraag en stop als dat nodig is voor de veiligheid van mezelf en van anderen.
Ik rij niet in een al te grote groep om andere weggebruikers niet te storen.
Ik gebruik in groep nooit de volledige breedte van het jaagpad of fietspad, zodat er altijd voldoende ruimte overblijft voor andere weggebruikers. Met twee naast elkaar rijden is het uitgangspunt.
Ik neem de rechterkant van het jaagpad of fietspad, ook in de bochten.
Tijd om ook eens wat gedragscodes op te stellen me dunkt. Eerst die fles wijn nog uitgieten. Anders kom ik nooit tot zoveel onzin.
Fietsers zijn bestuurders en moeten dezelfde regels naleven als de bestuurders van andere voertuigen. Verspreid in het verkeersreglement vindt men nochtans een reeks bepalingen die specifiek op de fietsers van toepassing zijn. Een overzicht.
Inhoud
Waar moeten fietsers rijden?
Verboden richting
Voorrang
Rijden door rood
Oversteken op het zebrapad
Richtingsverandering
Inhalen
Parkeren
Lading en passagiers
Allerlei bepalingen
Fietsers in groep
Waar moeten fietsers rijden?
Is er een fietspad, dan moeten fietsers daar op rijden, tenminste indien het berijdbaar is.
Is het fietspad op de grond aangeduid met twee witte evenwijdige onderbroken strepen, dan mogen fietsers er alleen op rijden indien het rechts in hun rijrichting ligt.
Fietspad
Is het fietspad aangeduid met verkeersborden D7 of D9, dan moet er op gereden worden in de richting van waaruit die signalisatie zichtbaar is. Een links gelegen fietspad mag dus alleen gebruikt worden indien het in die rijrichting gesignaleerd is met een bordje D7 of D9. In dat geval gaat het meestal om een tweerichtingsfietspad, waarbij het bord D7 zo geplaatst is dat het in de 2 rijrichtingen zichtbaar is.
Bestuurders die uit een zijstraat komen moeten er dan aan denken dat er ook fietsers van links kunnen opdagen op het fietspad.
D7 : Verplicht fietspad
D9 : Deel van de openbare weg voorbehouden voor het verkeer van voetgangers, van fietsen en van tweewielige bromfietsen klasse A
Uitzondering :
Wanneer het fietspad links in hun rijrichting ligt dan moeten fietsers dit niet volgen ‘indien bijzondere omstandigheden dit rechtvaardigen’. Wanneer je b.v. uit een zijstraat komt gefietst en de eerstvolgende zijstraat weer in wil fietsen, dan ben je niet verplicht de drukke rijbaan tweemaal over te steken om uiteindelijk een paar honderd meter te overbruggen.
Opgelet: je mag natuurlijk niet links op de rijbaan rijden
Is er geen fietspad, dan mogen fietsers op de gelijkgrondse bermen en op de parkeerstroken rijden, of op de rijbaan. Ze mogen ook op de bijzondere overrijdbare bedding of in de busstrook rijden indien het symbool van een fiets op het betrokken verkeersbord afgebeeld staat.
F18 : Aanwijzing van een bijzondere overrijdbare bedding, voorbehouden aan het verkeer van voertuigen van geregelde diensten voor gemeenschappelijk vervoer
F17 : Aanduiding van de rijstroken van een rijbaan met een strook voorbehouden voor autobussen
Op het trottoir rijden
In bepaalde gevallen mogen de fietsers ook op de verhoogde bermen en zelfs op het trottoir rijden. Kinderen van minder dan 9 jaar mogen altijd op het trottoir rijden met een kleine kinderfiets (wieldiameter van maximum 50 cm, banden niet inbegrepen).
Andere fietsers mogen enkel op het trottoir rijden indien tegelijkertijd aan volgende voorwaarden is voldaan:
Er is geen fietspad voorhanden of het is niet berijdbaar
De weg ligt niet in een bebouwde kom
De fietser moet rechts in de gevolgde rijrichting rijden (dus niet op het links gelegen trottoir)
De fietser moet voorrang verlenen aan de andere gebruikers van het trottoir.
Naast elkaar rijden
Fietsers mogen met maximum 2 naast elkaar op de rijbaan rijden, uiteraard op voorwaarde dat er geen fietspad is. Zij zijn evenwel verplicht in één enkele file te rijden “wanneer het kruisen niet mogelijk is”, d.w.z. wanneer een tegenligger erdoor zou verhinderd worden door te rijden.
De fietsers moeten ook achter elkaar gaan rijden “bij het naderen van een achteropkomend voertuig”, maar die verplichting is enkel van toepassing buiten de bebouwde kom.
Verboden richting
In de verboden richting rijden is alleen toegelaten indien onder het bord C1 (verboden richting voor iedere bestuurder) een bijkomend wit bord M2 of M3 is aangebracht, waarop een fiets afgebeeld staat. Staat dit bordje er niet, dan is het absoluut verboden tegen de rijrichting in te rijden. Dit toch doen is een overtreding van de derde graad, waarvoor een onmiddellijke boete van 165 Euro is voorzien. Bovendien kan de fietser dan niet de voorrang van rechts inroepen als hij van uit een verboden richting een kruispunt oprijdt.
C1 : Verboden richting voor ieder bestuurder
M2
M3
Zo'n bordje M2 of M3 mag ook geplaatst worden onder een teken C3, C31 of D1, om aan te duiden dat het verbod of gebod niet geldt voor fietsers.
C3 : Verboden toegang, in beide richtingen, voor ieder bestuurder
C31 : Verbod aan het volgend kruispunt af te slaan in de richting door de pijl aangegeven
D1 : Verplichting de door de pijl aangeduide richting te volgen
Voorrang
Voor fietsers gelden in principe dezelfde voorrangsregels als voor andere bestuurders : ze moeten voorrang geven aan wie van rechts komt, ze moeten aan iedereen voorrang verlenen wanneer ze een manoeuvre uitvoeren (b.v. van rijstrook veranderen of rechtsomkeer maken), ze moeten de stopborden respecteren evenals omgekeerde driehoeken (verplichting voorrang te verlenen), enz.
Voor de fietsers zijn er wel twee belangrijke uitzonderingen op die voorrangsplicht:
Wanneer een fietser aan het einde van een fietspad de rijbaan oprijdt om rechtdoor te rijden, dan wordt dit niet als een manoeuvre beschouwd. De fietser heeft dan voorrang (van rechts) ten opzichte van de achteropkomende bestuurders op de rijbaan.
Maar wanneer het fietspad doorloopt en een fietser het fietspad verlaat om van richting te veranderen, om in te halen of om langsheen een hindernis te rijden, dan moet hij wel voorrang geven aan de bestuurders op de rijbaan.
Een fietser die op het fietspad rijdt heeft voorrang op de bestuurders die dit fietspad oversteken. Buiten de kruispunten wordt die regel zonder problemen toegepast, maar op kruispunten zorgt hij vooral voor verwarring, misverstanden, … en daardoor ook voor gevaarlijke situaties.
Of die regel al dan niet van toepassing is, hangt immers in belangrijke mate af van de wijze waarop het fietspad is aangeduid en of het al dan niet doorloopt op het kruispunt zelf.
Rijden door rood
Wanneer bij de driekleurige verkeerslichten een teken B22 of B23 is geplaatst, mogen fietsers door het rode of oranje licht rijden om naar rechts af te draaien (B22) of om rechtdoor te rijden (B23). In beide gevallen moet wel voorrang verleend worden aan de andere weggebruikers.
B22
B23
Oversteken op het zebrapad
Om de rijbaan over te steken moeten de fietsers gebruik maken van de oversteekplaats voor fietsers, indien er een is.
Oversteken op het zebrapad
Op plaatsen waar geen oversteekplaats voor fietsers is voorzien gebruiken fietsers vaak het zebrapad om over te steken. Wanneer ze daarbij van hun fiets stappen en te voet over te steken, worden ze als voetganger beschouwd en hebben ze dus voorrang op de voertuigen die het zebrapad naderen.
Maar dat is niet zo wanneer fietsers al rijdend oversteken. Weliswaar bevat het verkeersreglement geen bepaling die dat verbiedt, maar het is duidelijk dat fietsers er dan wel voor moeten zorgen de voetgangers bij het oversteken niet te hinderen. Bovendien hebben zij dan, in tegenstelling tot de voetgangers, geen voorrang op het naderende verkeer.
Richtingsverandering
Voor fietsers gelden dezelfde regels als voor de andere bestuurders. Vooraf moet ook een teken met de arm gegeven worden, behalve wanneer dit niet mogelijk is. Op een kasseiweg b.v. kan het te riskant zijn met één hand te sturen en af te draaien.
Op wegen met druk verkeer of waar snel gereden wordt, of op een uitgestrekt kruispunt, kan het een hachelijke onderneming zijn om op de gewone manier voor te sorteren en naar links af te draaien. In dat geval is het doorgaans veiliger rechts op de weg te blijven tot aan de overkant van het kruispunt en pas daar de rijbaan over te steken. Vooraleer over te steken moet je dan wel voorrang verlenen aan de anderen.
Is er een oversteekplaats voor fietsers ingericht, dan moet je daar gebruik van maken.
Inhalen
De gewone regels gelden. Rechts inhalen mag alleen wanneer de bestuurder die je wil inhalen zijn linker richtingaanwijzers heeft doen werken om aan te duiden dat hij naar links wil afslaan en bovendien al naar links is uitgeweken.
Het is niet verboden rechts langsheen een of meerdere stilstaande voertuigen te rijden, maar opgepast : laat je niet verrassen door een plots openzwaaiend portier of door een chauffeur die plots vertrekt en naar rechts uitwijkt.
Parkeren
Een niet-bereden fiets is geen voertuig, en de gewone regels inzake stilstaan en parkeren zijn er dus niet op van toepassing. Fietsen mogen niet op de rijbaan opgesteld worden en evenmin in de parkeerzone afgebakend met een brede witte streep langsheen de rijbaan (behalve op plaatsen aangeduid met een bord E9a + onderbord M1 of M8). Elders mag het wel, b.v. op het trottoir, op de berm, ... op voorwaarde dat de andere weggebruikers er niet door gehinderd worden.
E9a
M1
M8
Lading en passagiers
Alles wat je met de fiets vervoert moet zodanig op de bagagedrager vastgemaakt zijn dat het onderweg niet los kan komen en evenmin de stabiliteit van de fiets in het gedrang kan brengen.
De lading mag niet meer dan 50 cm voorbij het achtereinde van de fiets of van zijn aanhangwagen uitsteken.
De fiets en zijn aanhangwagen mogen, lading inbegrepen, niet breder zijn dan 1 meter en niet hoger dan 2,50 meter. De fiets zelf mag niet breder zijn dan 75 cm.
De aanhangwagen mag, lading inbegrepen, niet langer zijn dan 2,50 meter.
Een passagier meenemen op je fiets mag alleen indien daarvoor een zitplaats (met voetsteunen) is ingericht. De amazonezit is verboden.
In de aanhangwagen van een fiets mogen tot maximum 2 passagiers vervoerd worden op voorwaarde dat er beveiligde zitplaatsen zijn ingericht met een afdoende bescherming van handen, voeten en rug.
De aanhangwagen mag, lading en passagiers inbegrepen, niet meer dan 80 kg wegen. Een hoger gewicht is wel toegelaten indien de aanhangwagen beschikt over een remsysteem dat automatisch in werking treedt wanneer de fietser remt.
Allerlei bepalingen
Met de fiets mag je natuurlijk niet op autosnelwegen, maar ook niet op autowegen (bord F9).
F9
In een fietsstraat (bord F111) zijn motorvoertuigen wel toegelaten, maar ze mogen er de fietsers niet inhalen en de snelheid is er beperkt tot 30 km/u. Fietsers mogen er de ganse breedte van de rijbaan gebruiken indien er eenrichtingsverkeer geldt, en de rechterhelft van de breedte van de rijbaan indien er verkeer in beide richtingen is toegelaten.
F111
Een doodlopende weg die voor fietsers (en voetgangers) wel een uitweg biedt, kan aangeduid worden met een bord F45b.
F45b
Een weg die verboden is voor voertuigen, "uitgezonderd plaatselijk verkeer", mag onbeperkt gebruikt worden door fietsers.
Aan sommige kruispunten met verkeerslichten is een opstelvak geschilderd voor fietsers (en bestuurders van tweewielige bromfietsen). Wanneer het licht op rood staat mogen fietsers zich daar vóór de andere voertuigen opstellen. Zo zijn ze beter zichtbaar en kunnen ze bij groen licht als eerste vertrekken.
Je mag niet fietsen zonder het stuur vast te houden, of zonder de voeten op de pedalen te hebben.
Als je fietst mag je je niet door iemand anders laten voorttrekken en ook geen dier aan de leiband hebben.
Een valhelm is niet verplicht, maar zeker wel aan te raden.
Fietsers in groep
Voor een groep fietsers van minstens 15 deelnemers zijn afwijkende regels voorzien. Ze zijn b.v. niet verplicht het fietspad te gebruiken en ze mogen met 2 naast elkaar blijven rijden op de rijbaan. Om van die voordelen te genieten moeten ze wel aan bepaalde voorwaarden voldoen.
