Ik rijd ondertussen meer dan 2 maanden met een elektrisch voertuig. Reken mij nog bij de laatste pioniers vooraleer de elektrische voertuigen echt mainstream gaan. Ik ben al snel gewoon geraakt aan de standaard vragen die gesteld worden als je met een elektrisch voertuig rijdt. Hierbij de voornaamste vragen! Beantwoord vanuit de praktijk!
1. Hoe ver kan je rijden vooraleer je terug moet laden?
Mijn standaard antwoord is: "dat hangt er van af!" Het bereik van een elektrisch voertuig is van veel factoren afhankelijk, net zoals het bereik van een fossiel voertuig, alleen is het effect bij een elektrisch voertuig een pak groter. De voornaamste factoren die het bereik negatief beïnvloeden zijn: koude, wind op kop, regen en snelheid.
Mijn Model X 90D heeft een batterij van 90 kWh. De volledige batterijcapaciteit is echter niet beschikbaar, in de praktijk heb ik zo'n 85 kWh. Er blijft altijd wat marge onderaan en bovenaan. Bij koud, regenweer haalde ik op de snelweg een verbruik van zo'n 320 Wh/km wat een bereik oplevert van zo'n 260 km. Echter, nu het weer beter is haal ik makkelijk 230 Wh/km op de snelweg, dit levert dan een bereik van 370 km op. Dit is een verschil van meer dan 100 km. Bij een normale mix van snelwegen en secundaire wegen zakt het verbruik nog verder en is 210 Wh/km niet onmogelijk, goed voor 400 km.
Hoe dan ook, 300 km is ongeveer het gemiddelde bereik waar je kan op rekenen, zeker als je wat sneller op de snelweg rijdt. Op de snelweg is dit goed voor zo'n 2,5 u. Bovendien hoef je de batterij in de meeste gevallen niet 'te' leeg te rijden, voor deze 300 km.
2. Hoe lang duurt het om te laden
Hier geldt weer het standaard antwoord: "dat hangt er van af". Momenteel kan ik thuis laden aan maximum 3 kW (230V 13A, Schuko). Stel dat ik thuis kom met 10% lading en ik wil tot 90% laden, dan zal deze laadbeurt zo'n 24u duren. De meeste ev-rijders installeren daarom een snelle lader thuis die aan 11 kW kan laden (400V 16A 3-fase). Hiermee hoef je in dezelfde situatie slechts ongeveer 7u te laden. Sneller laden kan in optie ook, dan is het maximum opgenomen vermogen 16.5 kW, na zo'n 4,5 u is je batterij dan geladen.
Deze oplossingen zijn typisch om thuis te gebruiken, gedurende de nacht wanneer de auto toch stilstaat. Als ik elke nacht 10u kan laden betekent dit dat ik elke nacht zo'n 100 à 140 km kan laden. Er zijn slechts weinig dagen dat ik meer dan 100 km/dag rijdt, daarom dat ik ook kan leven met laden aan 3 kW.
Waar de meeste mensen zich zorgen om maken zijn echter de lange verplaatsingen. Elke verplaatsing van meer dan 300 km zal in de praktijk een laadstop inhouden. Persoonlijk maak ik zelden deze lange verplaatsingen, trouwens zoals quasi alle Belgen. Je kan dan ook de vraag stellen of de jaarlijkse reis naar de zon als maatstaf mag dienen voor het bereik van je EV.
Voor deze lange verplaatsingen gelden er eigenlijk 2 scenario's. In het eerste scenario is de verplaatsing meer dan 300 km, maar is de enkele rit minder dan 300 km. In dit geval zou je kunnen zoeken naar een laadoplossing op je bestemming. In principe kan je overal waar een stopcontact te vinden is laden, al was het maar aan 3 kW. Tesla heeft ondertussen al een heel netwerk van destionation chargers uitgebouwd, maar er zijn nog meer publieke laadpalen die gebruikt kunnen worden. Aan een zg. type2 laadpaal kan je meestal laden aan 11 kW. Stel dat je zo'n 4u ter plaatse blijft dan betekent dit zo'n 44 kWh extra, het aantal km dat je dan kan rijden neemt met zo'n 150 à 200 km toe! Bovendien hoef je niet echt een laadstop in te voeren. "Any juice is good juice as long as you don't have to wait for it"!
Als de enkele reis toch verder is dan 300 km ga je toch moeten stoppen onderweg. Dit is na 2,5 u rijden hoe dan ook al een goed idee. Mits wat planning rijd je heel Europa door gebruik makende van de superchargers. Het laden aan de supercharger gaat met 120 kW zeer snel. Dit maximum vermogen haal je echter alleen wanneer je batterij bijna ontladen is. Vanaf 50% batterijlading neemt het vermogen van de supercharger af. Als vuistregel mag je stellen dat laden tot 80% even lang duurt als laden van 80% tot 100%. De batterij telkens volledig opladen is dan ook niet gunstig voor de reissnelheid. Laden tot ongeveer 80% levert een hogere reissnelheid op. Naargelang de lading van de batterij bij aankomst duurt dit zo'n 30 à 40 min.
Ik geef toe dat ik vroeger ook niet om de 2,5 u stopte, dikwijls reed ik 's nachts 5 à 6 u vooraleer ik stopte. Nu ik moet stoppen na 2,5u merk ik dat dit toch aangewezen is. Je blijft alerter achter het stuur en de kinderen appreciëren de pauze. Bovendien moet ik quasi nooit wachten op de wagen. Ik krijg een berichtje van de wagen dat er genoeg energie is voor de volgende etappe vooraleer ik de kinderen in de wagen krijg. In de praktijk is mijn reissnelheid lager dan met de fossielenbrander, maar een reissnelheid op lange afstand van zo'n 90 à 100 km/u blijft, mits planning, mogelijk.
Ga je de aankoop van een EV laten afhangen van deze sporadische lange verplaatsing? De verplaatsing wordt niet onmogelijk, het duurt alleen wat langer. Bovendien kan je deze extra tijd nuttig gebruiken, bv. om een hapje te eten. Bij mijn laatste lange rit met de fossielenbrander werd er trouwens ook al een lange pauze ingelast. De 1000 km die ik moest afleggen bij de terugrit uit wintersport werd voor enkele uren onderbroken. De kinderen hebben enkele uren mogen zwemmen in een zwemparadijs, we hebben er gegeten en wanneer ze moe waren en dus rustig in de wagen heb ik de laatste 600 km aangevat. Het verkeer was dan ook al een pak rustiger. De locatie waar ik toen was gestopt biedt trouwens gratis laders aan (tot 22 kW). Zelf zou ik daar kunnen laden aan 11 kW. Op die 3 u dat ik daar vorige keer ben gestopt zou ik gratis 33 kWh kunnen laden. Dat brengt ons weer op het belangrijkste punt. Een elektrische wagen probeer je te laden wanneer je hem niet gebruikt en wanneer je er niet moet op wachten. Als je toch moet wachten probeer je een supercharger te vinden of indien nodig een Chademo die aan 50 kW laadt!
Bij Tesla kan je kiezen uit een 75 kWh, 90 kWh of 100 kWh batterij. De meerkost voor de grotere batterijen is echter aanzienlijk. 90 kWh is zo'n 20 000 euro duurder dan de 75 kWh, bij 100 kWh is dit zelfs zo'n 30 000 euro. Ik durf stellen dat meer dan 90% van de chauffeurs voldoende heeft aan de 75 kWh versie, zeker in de Model S. Rijden over lange afstand zal wat langer duren, maar je bespart er wel een groot bedrag mee. Koop je een auto van 20 000 euro meer voor de jaarlijkse reis naar de zon? Als ik zelf zeer objectief had gekocht had ik met de Model X 75D genoeg gehad! Vroeger zag je trouwens een soortgelijk irrationeel gedrag bij autobezitters. Men kocht een zwaardere motor omdat men in de zomer de caravan naar het zuiden wil sleuren. Met een kleinere motor kan het ook, maar dan wat trager. Toch betaalt men extra voor die grotere en zwaardere auto.
In discussie over deze gegevens kom je een aantal types mensen tegen. Er zijn die chauffeurs die dagelijks zeer veel km doen. In veel gevallen zal voor hen een elektrisch voertuig geen oplossing zijn. Zeker als er meerdere plaatsen per dag moeten bezocht worden met bijna geen mogelijkheden. Hierbij dient opgemerkt te worden dat je met een Model S 100D dagelijks al meer dan 400 km moet rijden vooraleer je in de problemen komt. Dit is een zeer kleine minderheid van de chauffeurs. Nochtans kom je dit type zeer regelmatig tegen, de meeste chauffeurs overschatten hun verplaatsingen! Verder vind je de sceptici. Het bereik dat ik hierboven heb opgegeven zou in de praktijk niet kloppen, laadtijden worden te rooskleurig voorgesteld. Ik verspil aan dit type geen tijd meer! Dan heb je natuurlijk nog mensen die thuis (of op het werk) niet kunnen laden. In dit geval wordt het moeilijk om met een EV te rijden. Op een normale doordeweekse dag zal er 's nachts thuis geladen worden wat voor dit type chauffeur niet mogelijk is. Tot er meer laadpalen worden geplaatst is elektrisch rijden voor deze chauffeurs nog niet aan de orde. Spijtig genoeg wonen deze chauffeurs dikwijls in de stad en net in een stedelijke omgeving biedt een elektrisch voertuig het meeste voordeel.